Ít ai biết rằng, thời trai trẻ của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn cũng vô cùng sôi nổi vì… tình yêu. Chàng thanh niên Trần Quốc Tuấn với sự gan dạ và xốc nổi của tuổi trẻ đã thực hiện một phi vụ cướp dâu gây chấn động thời bấy giờ.

Trong lịch sử Việt Nam, có không ít những mối tình khắc cốt ghi tâm của hoàng tộc vẫn được lưu truyền cho tới tận hôm nay. Thế nhưng, nếu phải nhắc tới một trong những câu chuyện tình yêu khiến hậu thế bất ngờ nhất, ắt hẳn nhiều người không quên màn cướp dâu chấn động lịch sử của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn

Cuộc cướp dâu này chấn động bởi việc Trần Hưng Đạo đã lên cả kế hoạch tày đình, bất chấp khả năng mất mạng để cưới được người con gái mình yêu. Nhưng bên cạnh đó, nó cũng được ghi lại trong sử sách với một khoản “đền bù” không hề nhỏ để đôi uyên ương được chung sống bên nhau.

Nàng công chúa cao quý trong cung đình và mối tình thanh mai trúc mã

Năm 1237, sau 12 năm vua Trần Thái Tông lên ngôi mà không có con nối dõi, lo sợ nhà Trần bị tuyệt hậu, Trần Thủ Độ đã thực hiện một loạt sự sắp đặt gây ra sự oán hận cho nhiều người, bao gồm cả Trần Liễu – cha của Trần Quốc Tuấn.

Trần Thủ Độ gây sức ép để vua phế hoàng hậu Lý Chiêu Hoàng, cưới chị dâu là công chúa Thuận Thiên (khi ấy đang làm vợ và có thai 3 tháng với Trần Liễu). Trần Liễu tức giận, mang binh rửa hận nhưng thân cô sức yếu nên việc bất thành, cuối cùng bị phải buông giáp quy hàng, bị giáng làm An Sinh Vương, cho về an trú ở đất Yên Sinh.

Khi ấy, Trần Quốc Tuấn mới 7 tuổi.

Thương cháu nhỏ đã phải rời khinh đô tới nơi xa, công chúa Thụy Bà, chị gái vua Trần Thái Tông, đã cầu xin vua để nhận nuôi Quốc Tuấn để khuây khỏa nỗi buồn khi phu quân mình rời xa trần thế.

Quốc Tuấn được Thụy Bà công chúa nuôi trong vòng 8 năm, được học đủ văn võ, lớn lên với các con em hoàng tộc cùng trang lứa. Chính trong thời gian này, Trần Quốc Tuấn gặp gỡ, cùng trải qua thời niên thiếu của mình với Thiên Thành công chúa – tình yêu lớn của đời ông.

Lịch sử từ trước tới nay chỉ ghi nhận những biến đổi lớn lao trong chính trị mà bỏ quên số phận của hàng ngàn con người, đặc biệt là những người con gái chốn cung đình.

Sử sách không ghi lại thông tin cụ thể về công chúa Thiên Thành, mà chỉ mô tả vắn tắt bằng ba từ “trường công chúa” (Đại Việt sử ký toàn thư, kỷ nhà Trần).

Nàng là con gái đầu của vua Trần Thái Tông, sở hữu vẻ đẹp và khí độ của quý tộc thời Trần do được dạy bảo trong cung cấm từ thuở nhỏ. Trong suốt những năm tháng học tập và sinh sống nơi cung cấm, tình cảm của công chúa Thiên Thành với Trần Quốc Tuấn cứ lớn dần lên, quấn quýt không rời.

Những tưởng đây là mối lương duyên trời ban, bởi nhà Trần cho phép con cháu nội tộc kết hôn nhằm duy trì quyền lực dòng họ, tránh cảnh ngoại thích tiếm quyền như triều Lý.

Nhưng không, nàng là công chúa của vua Trần Thái Tông, nâng trong tay sợ rớt, ngậm trong miệng sợ tan, thân thế cao quý vô cùng! Còn khi ấy, Trần Quốc Tuấn chỉ là cậu ấm con trai của An Sinh Vương Trần Liễu, xét về cả quyền và thế đều là với cao.

Nên tới khi công chúa Thiên Thành tới tuổi gà chồng, vua Trần Thái Tông đã xuống chỉ gả nàng cho Trung Thành Vương, con trai của Nhân Đạo Vương, phá tan giấc mộng đôi lứa của hai người.

Cuộc cướp dâu chấn động cả triều đình

Sách Đại Việt Sử Kí Toàn Thư ghi lại rằng ngày 15 tháng 2 năm 1251, vua Thái Tông ra lệnh mở hội kéo dài 7 ngày và đêm, bày các tranh về lễ kết tóc và nhiều trò chơi để cho những người trong và ngoài triều có thể đến tham gia.

Trước đó, nhà vua cũng cho phép công chúa Thiên Thành về ở vương phủ của Nhân Đạo Vương, cha của Trung Thành Vương để chờ ngày làm lễ ăn hỏi.

Trong khi cả kinh thành đang tưng bừng với những trò chơi và lễ hội, ở hai vương phủ vẫn còn trái tim cô đơn đau đớn nghĩ về nhau. Chỉ cần nghĩ đến việc ngày mai, người con gái mình yêu thương sẽ trở thành vợ người khác cũng khiến Trần Quốc Tuấn tâm tư đau nhói.

Chàng trằn trọc suốt đêm, và đưa ra quyết định táo bạo, đột nhập vào phủ Nhân Đạo Vương, cướp vợ về.

Nghĩ là làm, trong đêm tối, nhân lúc mọi người còn đang say mê với lễ hội, Trần Quốc Tuấn lẻn vào phủ Nhân Đạo Vương. Biết không thể theo vào bằng cửa chính, chàng đã tìm cách trèo tường, vượt qua hàng toán lính tuần tra, dò trong đêm đen và tìm được chính xác phòng công chúa.

Trái tim đau khổ của công chúa Thiên Thành sống lại lần nữa khi thấy người tình trong mộng xuất hiện trước mặt mình. Khi ấy, cả phủ Nhân Đạo Vương vẫn đang say trong lễ hội, không ai biết, trong phòng công chúa, đôi trẻ đã gặp được nhau.

Nhưng sự liều lĩnh này của Trần Quốc Tuấn sẽ trở thành thảm án nếu sự vụ bị bại lộ. Và dù chuyện không bại lộ, thì hôm sau công chúa Thiên Thành cũng phải kết hôn với người khác.

Để tránh khỏi tai ương đó, Trần Quốc Tuấn đã đi tiếp một bước cờ cao minh, dồn chính nhà vua vào thế sự đã rồi.

“Đồng phạm đắc lực”

Ngay sau khi đột nhập thành công vào phòng công chúa, việc đầu tiên Trần Quốc Tuấn làm là ra lệnh cho thị nữ của công chúa về báo cho Thụy Bà công chúa, mẹ nuôi của Trần Quốc Tuấn và là chị gái của vua Trần Thái Tông.

Sau khi nhận được tin báo, với thân phận và địa vị cao quý của mình, Thụy Bà công chúa dễ dàng vào cung ngay lập tức và than khóc với Thái Tông: “Không ngờ Quốc Tuấn càn rỡ đang đêm lẻn vào chỗ của Thiên Thành. Nhân Đạo Vương đã bắt giữ hắn rồi, e sẽ giết hắn mất. Xin bệ hạ rủ lòng thương, sai người đến cứu”.

Lời nói của Thụy Bà công chúa như sét đánh ngang tai nhà vua, Thái Tông đã nhận đủ lễ vật của Nhân Đạo Vương, sao có thể để Trần Quốc Tuấn cả gan làm loạn như vậy?

Nhưng Thụy Bà công chúa tiếp tục kiên trì van xin. Lại nghĩ đó là huyết mạch của anh trai Trần Liễu, Thái Tông đã đã sai người vây phủ Nhân Đạo Vương. Nội thị theo lệnh nhà vua, xông thẳng tới hoa viên vắng lặng, vào phòng công chúa Thiên Thành để áp giải, thực chất là hộ tống, Trần Quốc Tuấn ra ngoài một cách an toàn.

Đến lúc đó, cả phủ Nhân Đạo Vương mới ngỡ ngàng nhận ra Trần Quốc Tuấn đã vào phủ “tư thông” với công chúa Thiên Thành.

Việc công chúa “tư thông” với nam tử khác ngay trong phủ sắp cưới là điều không thể chấp nhận được. Hôm sau, Thụy Bà công chúa đã nhanh tay hỏi cưới công chúa Thiên Thành cho cháu trai mình, với sinh lễ là 10 mâm vàng sống và nói khó vì quá vội nên không sắm đủ lễ vật, mong hoàng thượng nhận cho.

Trước sự đã rồi, Trần Thái Tông đành xuống chiếu gả Thiên Thành công chúa cho Trần Quốc Tuấn và cắt 2.000 khoảnh ruộng tốt ở huyện Ứng Thiên cho Nhân Đạo Vương để an ủi.

Cuối cùng, Trần Quốc Tuấn, bằng cả sự khôn ngoan và liều lĩnh của mình, đã có được tự do hôn nhân!

Hai vợ chồng Trần Quốc Tuấn và Thiên Thành công chúa đã có một cuộc sống êm ấm, hạnh phúc, sinh được bốn trai, một gái. Bốn người con trai ai cũng không phụ danh tiếng người cha, đều là những danh tướng lẫy lừng nhà Trần. Người con gái út sau này trở thành Bảo Thánh Hoàng Hậu Trần Trinh, vợ vua Trần Nhân Tông, mẹ đẻ vua Trần Anh Tông.

Lời bình

Nghĩ đến Trần Quốc Tuấn, hậu thế nay chủ yếu biết ngài là Hưng Đạo Đại Vương mà người người, đời đời ca ngợi với biết bao chiến tích lẫy lừng, trung quân ái quốc. Mấy ai biết ông là một chàng trai si tình đến vậy, liều lĩnh và cũng khôn ngoan đến vậy!

Ngài là bậc thánh có công lao to lớn với dân tộc, nhưng cũng là một trang nam tử dám liều chết vì tình yêu, giữ được người yêu không để kẻ khác cướp mất!

* Tài liệu tham khảo:
Đại Việt Sử ký Toàn Thư, NXB Khoa Học Xã Hội Hà Nội (1993), kỷ nhà Trần
Nguồn Hồ sơ danh nhân