Mục Thân

Mục Thận là Danh thần đời Lý Nhân Tông (李仁宗; 1066 - 1128), không rõ năm sinh năm mất, quê ở vùng Hồ Tây, Hà Nội ngày nay. Ông xuất thân làm nghề chài lưới, giỏi võ nghệ.

Mục Thận là con Mục Hạp, được vua Lý cho giữ chức Tư ty thuỷ cục trong triều. Năm Bính Tý, vua Lý Nhân Tông đi xem đánh cá ở hồ Dâm Đàm tức hồ Tây. Lúc bấy giờ, khí nóng bốc lên, mây mờ hợp lại, bầu trời tối đen, nhìn không thấy rõ. Bỗng nghe trong sương mù cho có tiếng mái chèo tiến tới, vua Lý lấy giáo ném, lại thấy một con hổ rất to gầm thét, màu vuốt, nhe nanh trực vồ. Mọi người kinh sợ. Đang từ chiếc thuyền con theo hầu vua, Mục Thận bắt quyết và thấy đó là quẻ xâm phạm đến đế vương, lập tức phóng thuyền đến, giăng lưới và khấn rằng: “Sắc thiên la địa võng mật bố tứ phương, thần quang khu trừ mãnh hổ, bất đắc nhập trường”. Lời chú vừa dứt, ông liền tung lưới chụp xuống mình hổ. Lưới tơ biến thành lưới sắt, trong chốc lát mình hổ biến mất, lộ ra hình Lê Văn Thịnh, một vị quan Thái sư trong triều. Vua thấy Thái sư là người trước đây có công, không nỡ bắt tội chết, sai lấy dây sắt xích lại, đày lên Thao Giang. Vua phong Mục Thận làm Kiêu kỵ tướng quân, sau phong đến Phụ quốc, ban cho hồ Tây làm thực ấp, Khi ông mất dân chúng lập đền thờ. Đến đời Trần, ông còn được truy tặng là Thái úy, thụy là Trung Duệ, tước Võ Lượng Công. Một số làng xung quanh Võng Thị cũng thờ Mục Thận làm thành hoàng.

Làng Võng Thị có ngôi đền Sùng Khánh chỉ còn hậu cung và đôi trị biểu đứng sát mép hồ thờ Mục Thận và ngôi chùa Vĩnh Khánh mới được tôn tạo, bổ sung tượng Phật.

Sách Tây Hồ chí ghi mấy di tích: Mục Thận cố lư: Nhà cũ Mục Thận ở trên gò Tán, thuộc ấp Võng Thị, gối vào Trích Sài trông ra An Thái. Mục Thận lăng: ở bãi Thất Minh, bên Hồ Tây thuộc phần đất Thụy Chương ngày trước là phần mộ Mục Thận. Mục Thái úy từ: đền thờ Mục Thận ở phường Võng Thị, mãi đến triều Lê vẫn còn.

Vua Tự Đức đề vịnh:
Yên ba cửu dĩ kí bình tung,
Cự liệu quân vương giải cấu phùng.
Võng lý vô ngư hoàn hữu hổ,
Tây hồ hà loạn thiểu ngư long.