Nguyễn Duy Nhiếp

Danh sĩ, tác giả đời Thành Thái, tự Thạch Hữu, hiệu Lan Bính, quê làng Kim La, huyện Thanh Trì, tỉnh Hà Đông (nay thuộc ngoại thành Hà Nội), con trai phụ chánh đại thần Nguyễn Trọng Hợp. Năm 1891 đậu cử nhân năm Thành Thái thứ 3 (khoa Tân mão) tại trường Hà Nam (Hà Nội và Hà Nam thi chung), làm quan tại các tỉnh ở Bắc Kì, sau chuyển về kinh làm việc ở Quốc sử quán.

Ông là con rể Tổng tài Quốc sử quán Cao Xuân Dục, vợ ông là nữ sĩ Cao Ngọc Anh (1878-1970) tác giả thi tập Khuê sầu thi thảo.

Các tác phẩm chính của ông:

– Kim Giang Nguyễn tướng quốc nhật lịch

– Kim Giang tướng quốc nhật luật tùy kí

– Quốc triều hương khoa lục (hợp soạn) 

Hai tác phẩm trên là Lý lịch phụ chánh Nguyễn Trọng Hợp, nhất là quyển Kim Giang tướng quốc nhật luật tùy kí (10 quyển). Bộ này nội dung tương tự bộ trên nhưng có ghi nhiều sự kiện lịch sử liên hệ đến giai đoạn thực dân Pháp đàn áp các cuộc khởi nghĩa và củng cố chế độ bảo hộ Pháp trên đất nước ta. Các sự việc trong sách đều có liên quan đến Nguyễn Trọng Hơp (1834-1902) từ năm Giáp ngọ Minh Mạng thứ 15 (1834) là năm sinh của Nguyễn Trọng Hợp trong đó các sự việc được chép theo thứ tự từng ngày, từng tháng đến tháng 10 năm Thành Thái thứ 10 (1898). Sách gồm các quyển:

 Quyển 1: Từ năm Giáp ngọ (1824) đến năm Quí dậu (1873);

Quyển 2:Từ năm Giáp tuất (1874) đến năm Bính tí (1876);

Quyển 3: Từ năm Đinh sửu (1877) đến năm Canh thìn (1880);

Quyển 4: Từ năm Tân tị (1881) đến năm Mậu tí (1888);

Quyển 5: Năm Kỉ sửu (1889);

Quyển 6: Từ năm Canh dần (1890) đến năm Tân mão (1891);

Quyển 7: Từ năm Nhâm thìn (1892) đến năm Quí tị (1893);

Quyển 8: Năm Giáp ngọ (1894);

Quyển 9: Từ năm Ất mùi (1895) đến năm Đinh dậu (1897);

Quyển 10. Từ năm Mậu tuất (1898) đến tháng 10 năm ấy.

 Sách này tuy chỉ là Lý lịch Nguyễn Trọng Hợp, nhưng trong thời gian từ 1834 đến 1898 là thời gian thực dân Pháp đang xâm chiếm nước ta, mà Nguyễn Trọng Hợp là một vị đại thần phụ chánh của triều đình Huế trong một thời gian, nên có nhiều sự kiện liên quan đến lịch sử nước nhà.