649 lượt xem

Nguồn gốc tên gọi của Cam Ranh

Nằm bên vịnh Cam Ranh, thành phố Cam Ranh (tỉnh Khánh Hòa) là một thành phố cảng có vị trí chiến lược quan trọng, đồng thời là một điểm du lịch biển hấp dẫn ở khu vực Nam Trung Bộ. Tên gọi Cam Ranh có nguồn gốc lịch sử khá đặc biệt. 

Theo các nhà nghiên cứu lịch sử, tên gọi Cam Ranh có nguồn gốc từ tên gọi Kăm M'ran của cộng đồng cư dân Chăm sống ở đây thuở xa xưa. Trong đó “Kăm” có nghĩa là dồn một chỗ, tập trung lại (bến); “M'ran” có nghĩa là tàu, thuyền, đò... 

Ý nghĩa của tên gọi Kăm M'ran gần giống như tên gọi Vũng Tàu trong tiếng Việt, nghĩa là vùng nước tập trung nhiều tàu thuyền. Sau này cộng đồng cư dân Việt đến định cư đã phiên âm Kăm M'ran thành Cam Ranh.

Theo một cách lý giải khác, tên gọi Cam Ranh gắn với một giai thoại về sự nghiệp của chúa Nguyễn Ánh – Gia Long, người sáng lập triều Nguyễn – triều đại phong kiến cuối cùng trong lịch sử Việt Nam.

Tương truyền, một lần chúa Nguyễn Ánh từ trong Nam đem quân đánh thành Quy Nhơn do lực lượng Tây Sơn trấn giữ. Đoàn thuyền của quân Nguyễn gặp bão, phải ghé vào một bờ biển nước núi non che xung quanh để tránh bão.
Một trở ngại xuất hiện, đó là nơi này không có nước ngọt cho quân sĩ dùng. Chúa Nguyễn Ánh bèn lập đàn tế trời đất, thần linh để xin được ban nguồn nước. Sau lễ tế, quân chúa Nguyễn đào sâu dưới cát tìm nước thì một mạch nước ngọt dồi dào hiện ra.

Nhờ nguồn nước này mà cuộc hành quân của Nguyễn Ánh diễn ra thuận lợi. Từ đó, chúa Nguyễn Ánh đặt tên vùng đất có nguồn nước là Cam Linh, trong đó “Cam” là ngọt, hay nước ngọt, “Linh” là sự linh ứng. Đây là nguồn gốc của tên gọi Cam Ranh.

Dưới góc nhìn sử học, giai thoại trên là do dân gian sáng tạo ra. Tên gọi Cam Linh được ghi nhận trong các sử liệu của nhà Nguyễn là do trong kho từ vựng Hán - Việt không có từ “Ranh” nên phải thay bằng từ “Linh”, khiến “Cam Ranh” thành “Cam Linh”. 

Ngày nay, một phường ở thành phố Cam Ranh được đặt tên là Cam Linh như sự ghi nhớ một tên gọi từng gắn với vùng đất này trong lịch sử.

 
Tổng hợp: SGT Group.